Πέμπτη 16 έως Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2023
Αν δεν έχεις δει το σινεμά του Ρέι, είναι σαν να μην έχεις δει ποτέ σου τον ήλιο ή το φεγγάρι.
Ακίρα Κουροσάουα
Ο Σατγιαζίτ Ρέι, ο σπουδαιότερος κινηματογραφικός δημιουργός της Ινδίας, που επηρέασε βαθιά με το πλούσιο έργο του το παγκόσμιο σινεμά, καθώς και γενιές και γενιές κινηματογραφιστών, βρίσκεται αυτή τη φορά στο επίκεντρο της Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης, στο νέο αφιέρωμα με τίτλο «Πέρασμα στην Ινδία: Με τη ματιά του Σατγιαζίτ Ρέι». Το αφιέρωμα, που διεξάγεται σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος, θα πραγματοποιηθεί στο αγαπημένο σινεφίλ στέκι, την αίθουσα Σταύρος Τορνές, από την Πέμπτη 16 έως τη Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2023.
Ο Σατγιαζίτ Ρέι (1921- 1992), γέννημα θρέμμα της Καλκούτας, γόνος οικογένειας ποιητών και συγγραφέων, καθώς και μαθητής του μεγάλου στοχαστή, συγγραφέα και φιλοσόφου Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ, που υπήρξε στενός φίλος του πατέρα του, πριν ασχοληθεί με το σινεμά υπήρξε εξαιρετικά επιτυχημένος γραφίστας, σχεδιαστής και εικονογράφος βιβλίων (κυρίως παιδικών). Το 1947 ιδρύει την Κινηματογραφική Λέσχη της Καλκούτας, όπου προβάλλονται για πρώτη φορά στην Ινδία πολλά αριστουργηματικά έργα του παγκόσμιου κινηματογράφου. Το 1949 η γνωριμία και η συνεργασία του με τον Ζαν Ρενουάρ, ο οποίος ταξιδεύει στην Ινδία για τα γυρίσματα της ταινίας του Το ποτάμι, επηρεάζει σημαντικά τον Ρέι και τον ωθεί να ασχοληθεί με τον κινηματογράφο. Όταν δύο χρόνια αργότερα, το 1951, σε ένα ταξίδι του στην Αγγλία βλέπει τον Κλέφτη των ποδηλάτων του Βιτόριο Ντε Σίκα, η απόφασή του να κάνει σινεμά οριστικοποιείται. Οι τρεις πρώτες ταινίες του, γυρισμένες από το 1955 έως το 1959, συναποτελούν την περίφημη «Τριλογία του Άπου», τρία επεισόδια μιας μεγάλης οικογενειακής saga και παράλληλα μιας μνημειώδους τριλογίας στην ιστορία του κινηματογράφου.
Με τις ταινίες αυτής της τριλογίας να βραβεύονται στα Φεστιβάλ Καννών και Βενετίας, ο Ρέι καθιερώνεται ως κινηματογραφικό όνομα πρώτης γραμμής σε παγκόσμιο επίπεδο. Στη διάρκεια της καριέρας του θα γυρίσει 37 ταινίες μεσαίου και μεγάλου μήκους, καθώς και ντοκιμαντέρ, εκ των οποίων και ένα εξαιρετικό φιλμ για τον μέντορά του, Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ. Στο πολυποίκιλο και ετερόμορφο έργο του Ρέι υπάρχει πάντα διακριτή μια βαθύτατη ουμανιστική φλέβα, σταθερή επιρροή του ιταλικού νεορεαλισμού. Στις ταινίες του, που κινούνται ανάμεσα στην παράδοση και στον μοντερνισμό, στην παρακμή της φεουδαρχίας και την ανάδυση μιας φιλόδοξης αστικής τάξης, συνυπάρχουν με εντυπωσιακή αρμονία και απαράμιλλο στυλ, οι ινδουιστικές θρησκευτικές παραδόσεις και η πλούσια ινδική μυθολογία με τον κοινωνικό προβληματισμό και το κριτικό βλέμμα απέναντι στην αποικιοκρατία και τις άκαμπτες δομές της ινδικής κοινωνίας. Το έργο του Ρέι, μεγαλεπήβολο και αυθεντικό, χωρίς να βγάζει ποτέ από το στόχαστρο τα υπαρξιακά δεινά και τα ανθρώπινα πάθη, είναι ένα σημείο συνάντησης της δυτικής ουμανιστικής παράδοσης και της εσωτερικότητας της Ανατολής.
Στο πλαίσιο του αφιερώματος θα προβληθούν εννέα ταινίες του σκηνοθέτη, ανάμεσα στις οποίες και η τριλογία του Άπου [Το τραγούδι του δρόμου (1955), Ο ανίκητος (1956), και Ο κόσμος του Άπου (1959)]. Επίσης θα προβληθούν τα φιλμ Η μεγάλη πόλη (1963), Η μοναχική σύζυγος (1964), Ο Άγιος (1965), Ο δειλός (1965), Ο ήρωας (1966) και Ο Θεός ελέφαντας (1978).
Όλες οι ταινίες θα προβληθούν και με αγγλικούς υπότιτλους.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΒΟΛΩΝ
Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου
20:30 Η μεγάλη πόλη
Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου
19:00 Η μοναχική σύζυγος
21:30 Το τραγούδι του δρόμου
Σάββατο 18 Φεβρουαρίου
19:00 Ο ανίκητος
21:30 Ο κόσμος του Απού
Κυριακή 19 Φεβρουαρίου
20:00 Ο Άγιος
21:30 Ο δειλός
Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου
19:00 Ο ήρωας
21:30 Ο Θεός ελέφαντας
Περισσότερα για το αφιέρωμα: filmfestival.gr/
