Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, baklatsi@yahoo.gr Πολλοί είναι οι ιδιοκτήτες ακινήτων, κυρίως κλειστών καταστημάτων και γραφείων, που επιλέγουν να τα ανακαινίσουν και ταυτόχρονα να τα μετατρέψουν σε μικρά διαμερίσματα είτε για βραχυχρόνια μίσθωση, είτε για ενοικίαση. Η μετατροπή όμως ενός χώρου από επαγγελματική χρήση σε χρήση κατοικίας απαιτεί στις περισσότερες περιπτώσεις και άδεια από την πολεοδομία για Αλλαγή Χρήσης του κτιρίου καθώς επίσης θα πρέπει να γίνει και ασφαλιστική τακτοποίηση για τις απαιτούμενες ημέρες εργασίας για την κατασκευή του έργου. Γι αυτό το λόγο θα πρέπει οι πολίτες να είναι πολλοί προσεκτικοί και πριν προβούν σε κάθε εργασία θα πρέπει να συμβουλευτούν μηχανικό για να τους ενημερώσει ποιες είναι οι επιτρεπόμενες χρήσεις στην περιοχή και ποιες είναι οι προϋποθέσεις για την αλλαγή χρήσης του κτιρίου και την μετατροπή του σε κατοικία, προκειμένου μα αποφύγουν τα προβλήματα με την πολεοδομία και τον ΕΦΚΑ. Ποια είναι τα βασικά πολεοδομικά ζητήματα για την μετατροπή ενός καταστήματος ή γραφείου σε κατοικία; Το κτίριο να είναι νόμιμα κτισμένοΝα τηρείται οπωσδήποτε η ισχύουσα ρυμοτομίαΝα εφαρμόζονται οι διατάξεις του οικοδομικού κανονισμού π.χ. σκάλες, χώροι στάθμευσης κλπ, που αντιστοιχούν στη νέα χρήσηΝα διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιμότητα στα άτομα µε αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου µε την προϋπόθεση να µην θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου. Μπορεί να μετατραπεί σε κατοικία οποιοσδήποτε επαγγελματικός χώρος; Μόνο οι χώροι κύριας χρήσης, δηλαδή καταστήματα, γραφεία κλπ, που έχουν προσμετρηθεί στον συντελεστή δόμησης μπορούν να μετατραπούν νόμιμα σε κατοικίες. Υπόγεια ή άλλοι βοηθητικοί χώροι, που δεν έχουν προσμετρηθεί, δεν μπορούν να αποκτήσουν τέτοια χρήση, ανεξαρτήτως των εργασιών που θα πραγματοποιηθούν. Ποιοι Χώροι Πολεοδομικά είναι Κύριας Χρήσης;Χώροι κύριας χρήσης των κτιρίων είναι όσοι προορίζονται για την εξυπηρέτηση της βασικής χρήσης του κτιρίου και την παραμονή των χρηστών του σε αυτούς, όπως είναι σε κτίρια κατοικίας τα υπνοδωμάτια, οι χώροι διημέρευσης, οι κουζίνες, τα γραφεία. Οι χώροι κύριας χρήσης έχουν για τα κτίρια, που κατασκευάζονται μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος ελεύθερο ύψος τουλάχιστον 2,50 μ. Πότε απαιτείται για τις εργασίες έκδοση Οικοδομικής Άδειας και πότε Άδεια Μικρής Κλίμακας; Απαιτείται η έκδοση Άδειας Δόμησης όταν: Μπορεί να εκδοθεί Άδεια Έγκρισης Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας για αλλαγή χρήσης και τις απαραίτητες διαρρυθμίσεις, με τις προϋποθέσεις ότι: α) από τις εργασίες διαρρύθμισης δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου β) από τη νέα χρήση δεν μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα φορτία και η κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας σύμφωνα με τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό (Ε.Α.Κ.). Επίσης θα πρέπει να καλύπτεται και η απαίτηση επιπλέον θέσεων στάθμευσης σε περίπτωση που η αλλαγή χρήσης γίνεται προς την δυσμενέστερη κατηγορία π.χ. από κατοικία σε γραφεία. γ) δεν ξεπερνά ο προϋπολογισμός των απαιτούμενων εργασιών το ποσό των 25.000 ευρώ δ) εξασφαλίζονται ή εξαγοράζονται οι απαιτούμενες θέσεις στάθμευσης σε περίπτωση αλλαγής χρήσης προς το δυσμενέστερο π.χ. από κατοικία σε γραφεία. Κάθε κτίριο μελετάται και στη συνέχεια κατασκευάζεται σύμφωνα με τη στατική μελέτη που ακολουθεί τον αντισεισμικό κανονισμό, ως προς την ασφάλεια του κοινού. Διαφορετικά είναι τα φορτία όταν στο κτίριο στεγάζονται συνήθεις χρήσεις π.χ. κατοικίες, γραφεία, καταστήματα και διαφορετικά όταν στεγάζονται χώροι συνάθροισης κοινού και γενικώς κτίρια στα οποία ευρίσκονται πολλοί άνθρωποι κατά μεγάλο μέρος του 24ώρου όπως είναι γυμναστήρια, εκπαιδευτήρια, ΚΔΑΠ κλπ. Σύμφωνα λοιπόν με τον αντισεισμικό κανονισμό υπάρχουν τέσσερις (4) κατηγορίες. α) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ–Σ1 Κτίρια μικρής σπουδαιότητας ως προς την ασφάλεια του κοινού, όπως: Αγροτικά οικήματα και αγροτικές αποθήκες, υπόστεγα, στάβλοι, βουστάσια, χοιροστάσια, ορνιθοτροφεία, κλπ. β) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ–Σ2 Συνήθη κτίρια,όπως κατοικίες και γραφεία, βιομηχανικά – βιοτεχνικά κτίρια, ξενοδοχεία (τα οποία δεν περιλαμβάνουν χώρους συνεδρίων), ξενώνες, οικοτροφεία, χώροι εκθέσεων, χώροι εστιάσεως και ψυχαγωγίας (ζαχαροπλαστεία, καφενεία, εστιατόρια, μπαρ, κλπ), τράπεζες, ιατρεία, αγορές, υπεραγορές, εμπορικά κέντρα, καταστήματα, φαρμακεία, κουρεία, κομμωτήρια, ινστιτούτα γυμναστικής, βιβλιοθήκες, εργοστάσια, συνεργεία αυτοκινήτων, βαφεία, ξυλουργεία, εργαστήρια ερευνών, παρασκευαστήρια τροφίμων, καθαριστήρια, κέντρα μηχανογράφησης, αποθήκες, κτίρια στάθμευσης αυτοκινήτων, πρατήρια υγρών καυσίμων κλπ. γ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ–Σ3 Κτίρια τα οποία στεγάζουν εγκαταστάσεις πολύ μεγάλης οικονομικής σημασίας, καθώς και κτίρια δημόσιων συναθροίσεων και γενικώς κτίρια στα οποία ευρίσκονται πολλοί άνθρωποι κατά μεγάλο μέρος του 24ώρου, όπως χώροι συνεδρίων, εκπαιδευτικά κτίρια, αίθουσες διδασκαλίας, φροντιστήρια, νηπιαγωγεία, χώροι αθλητικών συγκεντρώσεων, κέντρα διασκέδασης, ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, οίκοι ευγηρίας, βρεφοκομεία, βρεφικοί σταθμοί, παιδικοί σταθμοί, παιδότοποι, κλπ. δ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ–Σ4 Κτίρια των οποίων η λειτουργία, τόσο κατά τη διάρκεια του σεισμού, όσο και μετά τους σεισμούς, είναι ζωτικής σημασίας, όπως κτίρια τηλεπικοινωνίας, νοσοκομεία κλπ. Στις περιπτώσεις ακινήτων που αποτελούν μέρος πολυκατοικίας, εκτός από τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στην πολεοδομική νομοθεσία για τη νόμιμη αλλαγή χρήσης, θα πρέπει να εξετάζεται αν επιτρέπεται η νέα χρήση από τον κανονισμό του κτιρίου. Σε περίπτωση που απαγορεύεται από τον κανονισμό, θα πρέπει να εξασφαλισθεί η αλλαγή των σχετικών όρων του κανονισμού κι αυτό απαιτεί συνήθως τη συμφωνία μεγάλου μέρους των συνιδιοκτητών και για το λόγο αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο από πρακτικής άποψης, ειδικά όταν πρόκειται για παλαιά κτίρια που ανήκουν σε πολλούς συνιδιοκτήτες. Για την μετατροπή των όψεων, όπως είναι η κάλυψη τζαμαρίας, το άνοιγμα παραθύρων κλπ, απαιτείται συναίνεση όλων των συνιδιοκτητών της πολυκατοικίας, διότι οι όψεις θεωρούνται κοινόχρηστα μέρη της πολυκατοικίας. Αυτό συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις, γιατί στις πολυκατοικίες οι εργολάβοι δείχνανε στα σχέδια του υπογείου και ημιυπόγειου βοηθητικές χρήσεις για να κερδίσουν δόμηση και στη συνέχεια μετέτρεπαν τις υπόγειες αποθήκες, γκαράζ, κλπ σε διαμερίσματα τα οποία μεταβίβαζαν με συμβολαιογραφικά έγγραφα ως διαμερίσματα με τα σχέδια μηχανικού. Έτσι σήμερα βρίσκονται στα υπόγεια των πολυκατοικιών χιλιάδες διαμερίσματα διαμορφωμένα εδώ και 50 χρόνια που στην πολεοδομία εμφανίζονται ως αποθήκες και γκαράζ και σήμερα θα πρέπει με πρόστιμο να τακτοποιήσουν οι σημερινοί ιδιοκτήτες κάνοντας την αλλαγή χρήσης. Θα πρέπει όμως να υπάρχουν αποδεδειγμένα δημόσια έγγραφα που να αποδεικνύουν ότι το ακίνητο είχε χρήση κατοικίας πριν από τις 28 Ιουλίου 2011.
