Η έδρα του Δήμου Δίου – Ολύμπου, το Λιτόχωρο, παρά το γεγονός ότι είναι ορεινή περιοχή, χτισμένη στις υπώρειες του Ολύμπου, διαθέτει ωστόσο μία μεγάλη ναυτική παράδοση, καθώς στο παρελθόν οι κάτοικοι είχαν αναπτύξει μεγάλη ναυτική δραστηριότητα. Όλη αυτή η ναυτική ιστορία και κληρονομιά παρουσιάζεται μέσα από τα εκθέματα αλλά και τους πίνακες του Ναυτικού Μουσείου Λιτοχώρου, το οποίο στεγάζεται σε κτίριο του Δήμου, επί της οδού Αγ. Νικολάου, που αποτελεί τον κεντρικό δρόμο του Λιτοχώρου.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 η ένωση Ναυτικών Λιτοχώρου (έτος ίδρυσης 1908) που σε περιόδους ακμής έφθασε να απασχολεί και το 60% του άρρενος πληθυσμού, από τη δεκαετία του 1970 όμως η εμπορική ναυτιλία άρχισε να μεταλλάσσεται. Από οικογενειακή ή συντεχνιακή επιχείρηση, γίνεται απρόσωπη – ανώνυμη, έτσι με τη συμπαράσταση του Δήμου Λιτοχώρου ή ένωση ναυτικών Λιτοχώρου ανέλαβε την πρωτοβουλία και ίδρυσε το Ναυτικό Μουσείο Λιτοχώρου.

Σκοπός του Ναυτικού Μουσείου  ήταν και είναι: να συγκεντρώσει, να συντηρήσει, να διαφυλάξει και να διασώσει ότι αποτελεί Κειμήλιο της ναυτιλίας μας. Ότι απέμεινε καταχωνιασμένο στις κασέλες και τα σεντούκια ή ότι βρίσκεται ακόμη κρεμασμένο στους τοίχους των ανωγείων των ναυτικών σπιτιών στο Λιτόχωρο, στη Θεσσαλονίκη ή όπου αλλού. Ακόμη σκοπός του είναι να καταγράψει ολόκληρη την άυλη Ναυτική πολιτιστική κληρονομιά (ήθη – έθιμα – τρόπο ζωής – τραγούδια) και ότι άλλο καλό έφεραν οι ναυτικοί μας από τα μακρινά τους ταξίδια και μπόλιασαν την τοπική κουλτούρα, συμβάλλοντας τα μέγιστα στην οικονομική – μορφωτική και κυρίως την πολιτιστική ανέλιξη, ώστε να δημιουργηθεί αυτό το μείγμα της διαφορετικότητας στην περιοχή.

Στα εκθέματα του Ναυτικού Μουσείου, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να δει και όλη τη γκάμα της ξυλοναυπηγικής ιστορίας της Ελλάδος από την Μινωική εποχή, μέχρι τον 20ο αιώνα με αυθεντικά ομοιώματα από τους μοντελιστές Μάρα Δημήτρη και Παρλίτση Αστέριο καθώς και έργα του πρακτικού καραβομαραγκού Νίκου Λαγόντσου με πάνω από 60 χρόνια πείρα στα Ελληνικά καρνάγια.

Το Ναυτικό Μουσείο Λιτοχώρου (λόγω της ιδιομορφίας του) σαν Μουσείο κυρίως Εμπορικής Ναυτιλίας, παρέχει στους επισκέπτες του δωρεάν ξενάγηση από Βετεράνους Ναυτικούς (καπεταναίους – ασυρματιστές – μηχανικούς Ε.Ν.) όλοι τους απόμαχοι του κύματος με 20 – 30 χρόνια υπηρεσία στη θάλασσα.

Η ιδέα της ίδρυσης του Μουσείου ξεκίνησε το 1995, από την Ένωση Συνταξιούχων Ναυτικών Λιτοχώρου, στην προσπάθειά τους να συγκεντρώσουν, να συντηρήσουν, να διαφυλάξουν και να προβάλλουν, ότι αποτελούσε κειμήλιο της Ναυτική κληρονομιάς του τόπου. Έτσι το 2004 ιδρύθηκε το Σωματείο μή κερδοσκοπικού χαρακτήρα Ν.Π.Ι.Δ. με την επωνυμία “ΝΑΥΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ”.

Τα αντικείμενα που αποτελούν τις μόνιμες συλλογές του μουσείου προέρχονται κατά το μεγαλύτερο μέρος από δωρεές ναυτικών οικογενειών του τόπου. Η παρουσίαση τους γίνεται σε συνάρτηση με τις ιστορικές, γεωγραφικές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές συνθήκες της εποχής, στην οποία ανήκουν.

H εξαιρετική συλλογή του μουσείου περιλαμβάνει μέχρι στιγμής περί τα 1.000 αντικείμενα, μέρος των οποίων αποτελεί το φωτογραφικό του αρχείο. Τα υπόλοιπα αντικείμενα ανήκουν στις κατηγορίες χαλκοτεχνία, μεταλλοτεχνία, ξυλοτεχνία, κεραμική, εργαλεία-μηχανές, όργανα ναυσιπλοΐας, όπλα, μακέτες, αρχειακό υλικό, ενδυμασία και υφασμάτινα είδη.

Επίσης, υπάρχει και η πινακοθήκη του Μουσείου, με έργα που απεικονίζουν κατά κύριο λόγο Λιτοχωρίτικα σκαριά.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να καλέσετε στο τηλέφωνο  694 478 6519 ή να επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα του Ναυτικού Μουσείου Λιτοχώρου στον συνημμένο σύνδεσμο του ιστοτόπου.

Πηγή : Δήμος Δίου - Ολύμπου,

Αρχαιολογία online