Περιγραφή

Τεχνητό ομήλικο αμιγές δάσος που φυτεύθηκε κατά τη 10ετία του 1930 με τα ξένα για την περιοχή είδη τραχείας πεύκης και κυπαρισσιού. Πολύ σημαντικό περιαστικό δάσος αναψυχής για τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης.

Σχετικά ήπιο ανάγλυφο και εύκολα προσπελάσιμη περιοχή την οποία μπορεί να επισκεφθεί κανείς τόσο με αυτοκίνητο από τους δασικούς δρόμους όσο και πεζός. Μονότονο δάσος χωρίς υπόροφο και ποικιλία ειδών, χωρίς εντυπωσιακό ανάγλυφο, χωρίς νερά αλλά με καλή πανοραμική θέα προς την πόλη και τον Θερμαϊκό κόλπο.

Μεγάλη επέμβαση η περιφερειακή οδός που απέκοψε ένα μεγάλο τμήμα του δάσους και έκανε κάπως προβληματική την άμεση πρόσβαση που είχε παλιότερα από την πόλη, γιατί τώρα περιορίσθηκε από λίγα σημεία. Υπάρχουν αρκετές εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν κυρίως δημόσιες λειτουργίες όπως το ανοιχτό θέατρο που ανακατασκευάζεται, κεραίες τηλεπικοινωνιών, εκκλησίες, εκτροφείο θηραμάτων, ξενοδοχείο, αναψυκτήρια, χώρος αναψυχής κ.α. Υπάρχουν πιέσεις και για διάφορες άλλες δημόσιες λειτουργίες, ιδίως στο τμήμα που αποκόπηκε.

Δεν λείπουν και οι οικιστικές πιέσεις, ιδίως προς την νοτιοανατολική πλευρά καθώς και πιέσεις από τη λαθροβοσκή στα απομακρυσμένα από την πόλη τμήματα Τελευταία κατασκευάσθηκαν αρκετές φαρδιές αντιπυρικές ζώνες που αλλοίωσαν την συνοχή του δάσους.

Η φυσική αναγέννηση του δάσους είναι περιορισμένη ή ανύπαρκτη, και η κατάσταση της υγείας του όχι ιδιαίτερα καλή. Υπάρχουν συχνές προσβολές από πυτιοκάμπη, φαινόμενα χλώρωσης και κορυφοξήρας που οφείλονται στο άγονο του εδάφους και στα είδη που χρησιμοποιήθηκαν. Πολλές φορές προτάθηκε να κηρυχθεί Αισθητικό δάσος αλλά δεν εκδόθηκε σχετικό Διάταγμα.

Επειδή στην ευρύτερη περιοχή δεν υπάρχουν δάση και επειδή η σημασία του για την αναψυχή των κατοίκων ενός τόσο μεγάλου αστικού κέντρου είναι μεγάλη επιβάλλεται η διατήρηση του ως Τοπίου Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους για λόγους προστασίας του και μόνο.

Πηγή: Φιλότης

Μητρόπολη του βορρά και βιγλάτορας του Θερμαϊκού, η Θεσσαλονίκη απλώνεται ανάμεσα στην στενή λωρίδα ανάμεσα σε μια σειρά λόφων και τη ρηχή θάλασσα. H ψηλότερη ζώνη της, φρουρείται από το Επταπύργιο, σήμερα πλαισιωμένο από τη συνοικία Κάστρα. Από τα Κάστρα, αφήνοντας τον Όλυμπο, που στραφταλίζει στην αντίκρυ ακτή της Πιερίας, μπαίνουμε στο μεγάλο δάσος Σέιχ Σου, το μικρό φυσικό παράδεισο της Θεσσαλονίκης και των γύρω οικισμών.

Το Σειχ Σου είναι το μεγάλο περιαστικό δάσος της Θεσσαλονίκης. Γνωστό και με την μάλλον λόγια ονομασία Κέδρινος Λόφος ή με το παλιό όνομά του Χίλια Δένδρα, το Σειχ Σου εκτείνεται στους λόφους που οριοθετούν τη πόλη από τα βόρεια και καλύπτει έκταση 30.000 στρεμμάτων.

Το Σειχ Σου αποτελεί το μεγαλύτερο περιαστικό δάσος της Ελλάδας. Το υψόμετρό του φθάνει τα 450 μέτρα και η φυσιογνωμία, ο οικολογικός ρόλος και οι ευκαιρίες αναψυχής που προσφέρει καθορίζουν την ποιότητα ζωής στην μεγάλη πόλη που απλώνεται στα πόδια του.

Το Σέιχ Σου έχει χαρακτηρισθεί στο σύνολό του από το Υπουργείο Πολιτισμού Τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους (κωδικός AT4011119, Ν.1469/50).

Η ονομασία Σέιχ Σου (τουρκ. Şeyh su) μεταφράζεται «νερό του Σεΐχη» και προήλθε από τη βρύση που υπήρχε σε μουσουλμανικό νεκρικό μνημείο (τουρμπέ), το ερείπιο του οποίου υπάρχει ακόμα.

Το δάσος που καλύπτει το Σέιχ Σου έχει προκύψει από μαι εκτεταμένη αναδάσωση της δεκαετίας του 1930 και αντικαθιστά το παλιό δρυοδάσος της περιοχής. Σήμερα, μετά την πυρκαγιά του 1997 και τις ποικίλες παρεμβάσεις προστασίας από τις επιδημίες φλοιοφάγων και άλλων εντόμων, το Σέιχ Σου καλύπτεται από ένα σχετικά ομήλικο δάσος τραχείας πεύκης, ελληνικού κυπαρισσιού και αρκετών ξενικών ειδών. Η έκταση διατέμνεται από πολλές και πλατιές αντιπυρικές ωρίδες και εξυπηρετείται από ένα πυκνό πλέγμα χωματόδρομων.

Σε όλη την έκταση του δάσους υπάρχουν υποδομές αναψυχής (κρήνες, γεφυράκια, καθιστικά, τραπέζια, χώροι άθλησης και παιδιάς).

Η χλωρίδα αποτελείται από περίπου 280 είδη, ενώ αξιόλογη είναι και η πανίδα, λαμβανομένης υπόψης της απομόνωσης του Σέιχ Σου από τα άλλα δασικά οικοσυστήματα της Βόρειας Ελλάδας.

Πέραν των ενεργειών των αρμόδιων υπηρεσιών, που εξασφαλίζουν τα μέτρα διαχείρισης, φύλαξης και πυρόσβεσης, στο Σέιχ Σου δρά μια ομάδα εθελοντών που έχει συστηματική παρουσία από το 1999.

Αναψυχή και πεζοπορία στο Σέιχ Σου

Το Σέιχ Σου διατρέχεται από ένα μεγάλο πλέγμα πεζοπορικών διαδρομών, επισημασμένων με το γράμμα Μ και σειριακή αρίθμηση από το 1 έως το 6. Τα μονοπάτια αυτά είναι σε καλή κατάσταση και συμπληρώνονται από δεκάδες χιλιόμετρα μικρότερων μονοπατιών, που ανοίγουν οι πεζοπόροι και οι ποδηλάτες. Σε κομβικά σημεία - κυρίως στις εισόδους του δάσους - υπάρχουν μεγάλες πινακίδες με χάρτες.

Αν και τα έργα υποδομής είναι αξιόλογα, η σήμανση είναι ελλιπής και η πορεία διατηρεί τη συνοχή της χάρη στις πολλές διασταυρούμενες επιλογές δρόμων και μονοπατιών. Αν και είναι μάλλον απίθανο να χαθεί κανείς, δεν υπάρχει ένας πλοηγός άξονας για τον πεζοπόρο. Επίσης, οι χάρτες στις ενημερωτικές πινακίδες είναι μάλλον δυσερμήνευτοι. Τέλος, δεν υπάρχουν καθόλου πινακίδες ερμηνείας του τοπίου και του φυσικού περιβάλλοντος, καθώς και της ιστορίας του δάσους.

Η δημιουργία ενός συνεκτικού δικτύου πορειών και η διαβάθμισή του σε κατηγορίες χρήσης - μικρές πορείες για όλους, μεγαλύτερες διαδρομές για πεζοπορία, διαδρομές περιβαλλοντικής αφύπνισης, διαδρομές για προπόνηση δρομέων, ειδικές ποδηλατικές διαδρομές που πληρούν κανονισμούς ασφάλειας κλπ - θα συνέβαλε στην πολύ ενσωμάτωση του Σέιχ Σου στη ζωή της Θεσσαλονίκης και στην πολλαπλή χρήση του σε καθεστώτα περιορισμένης κινητικότητας, όπως η πανδημία της διετίας 2020-21.

Κείμενο και φωτογραφίες:

Τ. Αδαμακόπουλος

Έρευνα: Κ. Ζαγκαρέτου

Πηγή : Topo Guìde

Μελέτες Τοπογραφικό Δικτύων

Δείτε παρακάτω ένα βίντεο για αυτά που συνέβησαν στη κοινωνία της Θεσσαλονίκης πριν μερικές δεκαετίες. ( Ο " Δράκος του Σέιχ Σου ).

Αναφέρεται στον Αριστείδη Παγκρατίδη

(1940 - 16 Φεβρουαρίου 1968) που κατηγορήθηκε από τις αστυνομικές αρχές της Θεσσαλονίκης ως ο υπαίτιος μιας σειράς δολοφονικών και ληστρικών επιθέσεων σε ζευγάρια στην περιοχή του δάσους του Σέιχ Σου το 1959.