Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πολυγύρου, η ανέγερση του οποίου ξεκίνησε το 1969, σε σχέδια του Δημήτρη Φατούρου, βρίσκεται στο κέντρο της πρωτεύουσας της Χαλκιδικής, μέσα σε πευκόφυτο οικόπεδο. Πρωτολειτούργησε το 1971 και αρχικά περιλάμβανε μια εκθεσιακή αίθουσα, η οποία φιλοξενούσε αντιπροσωπευτικά αντικείμενα της Χαλκιδικής. Ο μεγάλος αριθμός των σημαντικών και συχνά μοναδικών αρχαιοτήτων που αποκαλύφθηκαν τα τελευταία χρόνια και συσσωρεύονταν στις αποθήκες του Μουσείου, καθώς και οι όροι της Δωρεάς του Ηρακλή Λαμπρόπουλου, για την έκθεση ολόκληρης της Συλλογής του πατέρα του, Ιωάννη Λαμπρόπουλου, σε αίθουσα του Μουσείου, οδήγησαν στην επέκτασή του. Το έργο «Επέκταση του Αρχαιολογικού Μουσείου Πολυγύρου» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Μακεδονία-Θράκη του ΕΣΠΑ 2007-2013 και ολοκληρώθηκε το 2016, ενώ η «Οργάνωση και υλοποίηση της μόνιμης έκθεσης του Αρχαιολογικού Μουσείου Πολυγύρου Χαλκιδικής ? Α΄ Φάση» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κεντρική Μακεδονία 2014-2020» και υλοποιήθηκε με την συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Η νέα μόνιμη έκθεση αναπτύσσεται σε τέσσερις θεματικές ενότητες, Τόπος και Ιστορία, Προϊστορικές κοινωνίες, Ιστορικοί χρόνοι, Συλλογές και Δωρεές. Παρουσιάζονται ευρήματα από τους πιο σημαντικούς προϊστορικούς οικισμούς της Χαλκιδικής, τον Άγιο Μάμα, την Όλυνθο και την Τορώνη, τα πρώτα οργανωμένα νεκροταφεία, όπως το Κριαρίτσι και τη Νέα Σκιώνη, ενώ επιλεγμένα εκθέματα των ρωμαϊκών χρόνων, επιτύμβια αγάλματα και στήλες, προετοιμάζουν τον επισκέπτη πριν την ολοκλήρωση της ενότητας Ιστορικοί Χρόνοι. Στην αίθουσα που εκτίθενται οι Συλλογές, κυρίαρχη θέση καταλαμβάνει η αξιόλογη Συλλογή Λαμπρόπολου. Η έκθεση εμπλουτίζεται με πολυμεσικές εφαρμογές, όπως διαδραστικό χάρτη-χρονολόγιο που διατρέχει την ιστορία της Χαλκιδικής και θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, διαδραστικές οθόνες που αφορούν στην Ιστορία της Έρευνας με την παρουσίαση των σημαντικότερων σταθμών και ερευνητών στην περιοχή, στις Γραπτές Πηγές που αναφέρονται σε γεγονότα που διαδραματίστηκαν στη Χαλκιδική, καθώς και στην προσωπικότητα του Αριστοτέλη, του μεγάλου Σταγειρίτη φιλοσόφου. Επίσης, μέσα από τρισδιάστατη προβολική χαρτογράφηση (3D Projection Mapping) παρουσιάζεται η ανασκαφική δραστηριότητα με τρόπο εύληπτο και παραστατικό, προκειμένου να γίνει κατανοητή η διαδικασία και το αποτέλεσμα μιας ανασκαφής που καταλήγει στη συντήρηση, μελέτη και παρουσίαση των ευρημάτων στο Μουσείο. Επιπλέον, οθόνες με τοπία και αρχαιότητες, εμπλουτισμένα με εικόνες από διαχρονικές δραστηριότητες στην περιοχή, καθώς και βίντεο από την περιοδική έκθεση της Συλλογής Λαμπρόπουλου που παρουσιάστηκε στο Μουσείο το 2019 συμπληρώνουν την πολυεπίπεδη πληροφόρηση για το κοινό.

Συντάκτης
Δήμητρα Ακτσελή

Υπηρεσιακή Μονάδα:

Εφορεία Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους
Περιγραφή - Αρμοδιότητες:
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους σύμφωνα με τον νέο Οργανισμό του ΥΠ.ΠΟ.A ο οποίος δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 7/Α στις 22/1/2018, υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και ασκεί τις αρμοδιότητές της κατά τόπο στα όρια ευθύνης της.

Συνεργάζεται με τις αντίστοιχες Διευθύνσεις της Κεντρικής Υπηρεσίας και τις λοιπές Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και εκτελεί έργα, τα οποία περιλαμβάνονται στα ετήσια Επιχειρησιακά Σχέδια ή Προγράμματα Δράσης όπως εγκρίνονται από τον Υπουργό, μετά από γνώμη των αρμοδίων Συμβουλίων.

Οι επιχειρησιακοί στόχοι της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους είναι οι εξής:

α) Η επιστημονική έρευνα, η αποκάλυψη, η διατήρηση, η συντήρηση, η προστασία, η ανάδειξη, η προβολή και η φύλαξη των αρχαιοτήτων, η έκθεσή τους σε Μουσεία, καθώς και η συμμετοχή τους σε εκθέσεις στην ημεδαπή και αλλοδαπή. Επιπλέον, η μελέτη, ο προγραμματισμός, η διαχείριση και η εκτέλεση οιουδήποτε αρχαιολογικού έργου συντήρησης, επισκευής, αποκατάστασης, αναστήλωσης, ανάδειξης και διαμόρφωσης των μνημείων και αρχαιολογικών χώρων, καθώς και του άμεσου φυσικού ή μη περιβάλλοντός τους, η εκτέλεση όλων των ανωτέρω έργων με αυτεπιστασία και απολογιστικά σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

β) Η μέριμνα για την επιστημονική μελέτη και δημοσίευση των αρχαιοτήτων, η διαχείριση των μνημείων, των αρχαιολογικών χώρων, των μουσείων και των συλλογών, χωρικής τους ευθύνης, τα οποία ανήκουν στο Κράτος, η συμμετοχή σε διεθνή και ευρωπαϊκά προγράμματα, η διοργάνωση και η συμμετοχή σε ημερίδες, συνέδρια, σεμινάρια. Επιπροσθέτως, ο σχεδιασμός, η οργάνωση και η παρουσίαση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, εκδηλώσεων ανάδειξης του πολιτιστικού αποθέματος, η προβολή των επικοινωνιακών δράσεων, καθώς και η παραγωγή συμβατικών και ψηφιακών εκδόσεων και εκπαιδευτικού υλικού.

γ) Η ετήσια κατάρτιση και συνεχής επικαιροποίηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου της Εφορείας, η σύνταξη προτάσεων για την ένταξη νέων έργων σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα ή η υλοποίησή τους από εθνικούς πόρους, εσόδων μνημείων και μουσείων περιλαμβανομένων, η αποτίμηση της στοχοθεσίας της Υπηρεσίας και η αναπροσαρμογή των στόχων.

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους χειρίζεται θέματα που αφορούν σε αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και ιστορικούς τόπους, που χρονολογούνται από την προϊστορική εποχή έως το 1830, καθώς και σε μουσεία αναφερόμενα στην αντίστοιχη χρονικά περιόδο. Είναι αρμόδια για την προστασία και τη διαχείριση αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και ιστορικών τόπων, τον προγραμματισμό και τη διενέργεια ανασκαφών και οποιασδήποτε μορφής αρχαιολογικής έρευνας, την εκπόνηση μελετών, τον προγραμματισμό και την εκτέλεση έργων, για την προστασία, συντήρηση, αποκατάσταση, διαμόρφωση και ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και ιστορικών τόπων, την προστασία του φυσικού τοπίου που τα περιβάλλει και την εξέταση αιτημάτων εκτέλεσης έργων που τα επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες. Τη μελέτη και αξιολόγηση από αρχαιολογικής πλευράς των τεχνικών έργων επί ή πλησίον αρχαιολογικών χώρων και μνημείων και των έργων συντήρησης επί μνημείων, αρχαίων αντικειμένων και έργων τέχνης και την επιστημονική μελέτη παντός θέματος σχετικού με τα παραπάνω αναφερόμενα. Την προώθηση απαλλοτριώσεων και της καταβολής αποζημιώσεων για τη στέρηση χρήσης ακίνητης περιουσίας για αρχαιολογικούς σκοπούς, τη συνεργασία με φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλους συμβαλλόμενους με σκοπό τη σύνταξη προγραμματικών συμβάσεων με αυτούς για την έρευνα, προστασία, αποκατάσταση και ανάδειξη αρχαιολογικών χώρων και μνημείων. Την εποπτεία των ερευνών των επιστημονικών, ερευνητικών και εκπαιδευτικών οργανισμών της ημεδαπής και των αλλοδαπών αρχαιολογικών σχολών και ινστιτούτων, που είναι εγκατεστημένες στην Ελλάδα.

Την εποπτεία Επιστημονικών Επιτροπών για τη μελέτη και εκτέλεση έργων. Τη χορήγηση άδειας προσωρινής χρήσης αρχαιολογικών χώρων μνημείων και Μουσείων, κατά την έννοια του άρθρου 46 ν. 3028/2002, όπως εκάστοτε ισχύει, εκτός όσων εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.

στστ) Την εξέταση και έγκριση αιτημάτων φωτογράφησης, κινηματογράφησης αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και Μουσείων από φορείς του Δημοσίου, των ΟΤΑ, ιδιωτών και εν γένει τρίτων.

Την εξέταση και έγκριση αιτημάτων χρήσης απεικονίσεων αρχαιολογικών χώρων και μνημείων στο Διαδίκτυο ή με τη εν γένει χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας από φορείς του Δημοσίου, των ΟΤΑ, ιδιωτών τα οποία δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Διαχείρισης Εθνικού Αρχείων Μνημείων.

Τη διαχείριση των μουσείων και των συλλογών αρμοδιότητος της Εφορείας την εκπόνηση και εφαρμογή μουσειολογικών μελετών, την έκθεση των αρχαιοτήτων. Επιπλέον, τη χορήγηση άδειας μελέτης αρχαιοτήτων εντός των μουσείων και των συλλογών, τη χορήγηση άδειας εξαγωγής μη προστατευομένων από τη νομοθεσία αντικειμένων, το σχεδιασμό, την οργάνωση και την παρουσίαση αρχαιολογικών, περιοδικών ή μονίμων, εκθέσεων, σε συνεργασία με τις αρμόδιες Διευθύνσεις της Κεντρικής Υπηρεσίας.

Το σχεδιασμό, την οργάνωση και την παρουσίαση αρχαιολογικών περιοδικών εκθέσεων, προγραμμάτων δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων σε ειδικούς χώρους, σε μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους και σε σχολικούς χώρους, καθώς και τη χορήγηση αδειών ελευθέρας εισόδου στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία.

Την τήρηση αρχείου των ανασκαφών και άλλων αρχαιολογικών ερευνών, την καταγραφή και ηλεκτρονική καταχώρηση κινητών και ακινήτων αρχαιολογικών ευρημάτων, την κατάρτιση αρχείου φωτογραφιών, σχεδίων, χαρτών, κηρύξεων και την συγκρότηση – ενημέρωση αρχείου κατόχων αρχαίων και αρχαιοπωλείων.

Τη συμβολή στην πάταξη της αρχαιοκαπηλίας, την τήρηση και ενημέρωση αρχείου λαθρανασκαφών, κατασχέσεων και κλοπών πολιτιστικών αγαθών, καθώς και την προεργασία για τη χορήγηση άδειας χρήσης ανιχνευτών μετάλλου. Την αρχαιολογική τεκμηρίωση, μελέτη και δημοσίευση των παλαιών ανασκαφών, την υλοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων, την οργάνωση και λειτουργία της βιβλιοθήκης της Εφορείας. Την εν γένει προώθηση της εκδοτικής δραστηριότητας που αφορά σε μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους, κινητά ευρήματα και συλλογές αρμοδιότητας της Εφορείας. Την ανάδειξη του αρχαιολογικού αποθέματος με πολυμεσικές εφαρμογές μέσω του διαδικτύου.

Την εξέταση και προώθηση αιτημάτων μελέτης και δημοσίευσης μη δημοσιευμένου αρχαιολογικού υλικού και μη δημοσιευμένων μνημείων, προς το Τμήμα Εποπτείας Ελληνικών και Αλλοδαπών Επιστημονικών Ιδρυμάτων και Συντονισμού Θεμάτων Διεθνών Συνεργασιών και Οργανισμών της ΔΙΠΚΑ. Τη χορήγηση άδειας μελέτης και δημοσίευσης ήδη δημοσιευμένου υλικού και μνημείων, καθώς και την εξέταση και προώθηση προς τις αρμόδιες υπηρεσίες της Γ.Δ.Α.Μ.Τ.Ε. αιτημάτων μελέτης και δημοσίευσης αναστηλωτικών επεμβάσεων επί ισταμένων μνημείων.

Την παραχώρηση προσωρινής χρήσης χώρων Μουσείων όπου δεν εκτίθενται αρχαιότητες, για την πραγματοποίηση καλλιτεχνικών και λοιπών πολιτιστικών εκδηλώσεων και τη χορήγηση σχετικών αδειών.​

Προϊστάμενος:
Σκιαδαρέσης Γεώργιος
email προϊσταμένου: gskiadaresis@culture.gr

Στοιχεία Επικοινωνίας:
Διεύθυνση: Κωνσταντινουπόλεως 5, 631 00 Πολύγυρος Χαλκιδική
Τηλέφωνο: +30 23710 22060
Φαξ: +30 2310 251892

Τεχνικό γραφείο Αγίου Όρους
Διεύθυνση: Πλατεία Ιπποδρομίου 7, Θεσσαλονίκη
Τηλέφωνο: +30 2310 285163
Φαξ: +30 2310 251892​

E-mail: efachagor@culture.gr

Εισιτήρια

Ολόκληρο: €4, Μειωμένο: €2
Ενιαίο Εισιτήριο: Ολόκληρο: €4, Μειωμένο: €2

Ημέρες Ελευθέρας Εισόδου

6 Μαρτίου - Μνήμη Μελίνας Μερκούρη

18 Απριλίου - Διεθνής Ημέρα Μνημείων

18 Μαΐου - Διεθνής Ημέρα Μουσείων

Tο τελευταίο Σαββατοκύριακο Σεπτεμβρίου κάθε έτους (Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς)

Πρώτη Κυριακή κάθε μήνα από 1η Νοεμβρίου έως 31η Μαρτίου εκάστου έτους

28 Οκτωβρίου

Ώρες Λειτουργίας

Χειμερινό:
Καθημερινά 08:30-15:30 εκτός Τρίτης.

Θερινό:
Καθημερινά 08:30-15:30 εκτός Τρίτης.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πολυγύρου παραμένει κλειστό κάθε Τρίτη

Ημέρες Αργίας

1 Ιανουαρίου

25 Μαρτίου

1 Μαΐου

Κυριακή του Πάσχα

Χριστούγεννα, 25 Δεκεμβρίου

26 Δεκεμβρίου

Δεν επιτρέπεται η είσοδος στα δεσποζόμενα ζώα συντροφιάς.