Χτισμένη στις πλαγιές του όρους Βερτίσκος, σε υψόμετρο 650 μ. και 40 χλμ. ΒΑ της Θεσσαλονίκης, η Όσσα αποτελεί έναν από τους παλαιότερους, ιστορικότερους και γραφικότερους οικισμούς της Κεντρικής Μακεδονίας, με φυσικό, αρχαιολογικό, λαογραφικό, θρησκευτικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον.

Στην περιοχή έχουν εντοπιστεί αρχαιότητες προϊστορικών, ελληνιστικών και βυζαντινών χρόνων, ενώ η αρχαία Όσσα τοποθετείται λίγο ανατολικότερα και αναφέρεται ως πόλη της Βισαλτίας, που έκοβε δικό της νόμισμα. Στα νεότερα χρόνια ο σύγχρονος οικισμός αναφέρεται ως Βησώκα, απαντώντας σε οθωμανικό κατάστιχο του 1568.

Ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στα σοκάκια του παραδοσιακού οικισμού και να προσκυνήσει στους δύο ναούς του χωριού, της Αγίας Νεομάρτυρος Κυράννας (1868) και των Παμμεγίστων Ταξιαρχών (1804), ο οποίος διασώζει αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο, σημαντικές εικόνες και ενδιαφέρον ζωγραφικό διάκοσμο, έργα Ηπειρωτών και Δυτικομακεδόνων μαστόρων.

Στον οικισμό λειτουργούν, με τη φροντίδα και την εθελοντική υποστήριξη του Συλλόγου Οσσαίων «Η Αγία Κυράννα», τρεις επισκέψιμοι χώροι προβολής και ανάδειξης της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς του χωριού. Η Λαογραφική Συλλογή Όσσας στεγάζεται στον όροφο του διατηρητέου παλαιού Δημοτικού Σχολείου (1926), ενώ στην περιφέρεια των δύο πλατειών μπορεί κάποιος να θαυμάσει την επανάχρηση του Παλαιού Παντοπωλείου και την αναβίωση του Παλαιού Τσαγκαράδικου, όπου παρουσιάζεται η τέχνη της υποδηματοποιίας στην οποία είχαν εξειδίκευση οι κάτοικοι και η παράδοσή της χάνεται μέσα στους αιώνες. Παράλληλα, υπό εξέλιξη βρίσκεται το έργο «Το Κονάκι του Παπουτσή – Αποκατάσταση παραδοσιακού κτιρίου στην Όσσα και μετατροπή του σε εκθετήριο σχετικά με την ιστορία της υποδηματοποιίας στον οικισμό», ενταγμένο στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα LEADER. Το σύνολο των πολιτιστικών παρεμβάσεων του συλλόγου στον οικισμό, εντάσσονται στην πρωτότυπη δράση «Ανοιχτό Μουσείο Αγροτικής Ζωής Όσσας».

Σε μικρή απόσταση από τον οικισμό μπ.ορεί να συναντήσει κανείς τους βιολογικούς Αμπελώνες Όσσας – Κτήμα Ανέστη Μπαμπατζιμόπουλου και τους χώρους δασικής αναψυχής Άη Γιώργης και Κιόσκι. Στον οικισμό λειτουργούν 2 ψησταριές, 2 καφετέριες, 2 παντοπωλεία, κρεοπωλείο, φαρμακείο, ξυλουργείο, ένα εργαστήρι παρασκευής ζυμαρικών, γήπεδα, παιδική χαρά, Δημοτικό Σχολείο και Νηπιαγωγείο.

Οι ιδιαίτερες εδαφολογικές και κλιματολογικές συνθήκες της Όσσας, που χαρακτηρίζονται από το υγιεινό, δροσερό και ξηρό κλίμα, ευνοούν την παραγωγή υψηλής ποιότητας αγροτικών προϊόντων, με παράδοση στην καλλιέργεια τραγανών κερασιών. Με αφορμή αυτή την παραγωγή ο τοπικός σύλλογος οργανώνει με επιτυχία κάθε χρόνο (τέλη Ιουνίου) τις ετήσιες εκδηλώσεις της «Γιορτής Κερασιού».

Στον Λαγκαδά (13 χλμ.) λειτουργούν Κέντρο Υγείας, Εφορία, Πολεοδομία, Τράπεζες, Αστυνομικό Τμήμα, Πυροσβεστική, Δασαρχείο, Ιαματικά Λουτρά και ξενοδοχείο.

Ναός Αγίας Κυράννας Όσσας
Ο ναός έχει αφιερωθεί στη μεγαλομάρτυρα Κυράννα, πολιούχο της Όσσας, που πέθανε μαρτυρικά το 1751, σε νεαρή ηλικία, σε φυλακή της Θεσσαλονίκης, όταν αρνήθηκε να παντρευτεί Τούρκο αξιωματικό και να αλλαξοπιστήσει

Επιγραφή που βρέθηκε αναφέρει ότι ο ναός ιδρύθηκε στα 1868. Στο εσωτερικό του φυλάσσονται τα λείψανα της αγίας, καθώς και η εικόνα της φιλοτεχνημένη από τον αγιογράφο Χριστόδουλο Ιωάννου Ζωγράφο. Η μνήμη της αγίας Κυράννας τιμάται κάθε χρόνο στις 8 Ιανουαρίου.

Παλαιό Τσαγκαράδικο
Στην πλατεία της Όσσας μπορεί κανείς να θαυμάσει την αναβίωση του Παλαιού Τσαγκαράδικου όπου παρουσιάζεται η τέχνη της υποδηματοποιίας, στην οποία έχουν ειδικευτεί οι κάτοικοι και η παράδοσή της χάνεται στους αιώνες.

Παλαιό Παντοπωλείο Όσσας
Στην Κάτω Αγορά, που κάποτε αποτελούσε το ιστορικό, οικονομικό, κοινωνικό και διοικητικό κέντρο του χωριού, και που τις τελευταίες δεκαετίες παρέμενε παραμελημένη και υποβαθμισμένη, ο Σύλλογος Οσσαίων «Η Αγία Κυράννα» πήρε την πρωτοβουλία και προχώρησε στην αποκατάσταση και αναβίωση ενός παλιού παντοπωλείου.
Οι εργασίες επανάχρησης ξεκίνησαν με καθαρισμό, απεντόμωση και απολύμανση του χώρου, ενώ παράλληλα συλλέγονταν τα αντικείμενα που θα εντάσσονταν στο παλιό παντοπωλείο. Στη συνέχεια συντηρήθηκαν τα υφιστάμενα ξύλινα στοιχεία του κτίσματος -πατώματα, ταβάνια, ράφια και κουφώματα- και απομακρύνθηκε η νεώτερη μεταλλική πόρτα που αντικαταστάθηκε με νέα ξύλινη, παραδοσιακού τύπου.
Τοίχοι και πατώματα στοκαρίστηκαν, απομακρύνθηκε η λαδομπογιά που κάλυπτε τα κουφώματα, έγιναν οι απαραίτητες χρωματικές παρεμβάσεις και ακολούθησε -κατά το δυνατόν- το στήσιμο και η αναπαράσταση του παντοπωλείου, όπως αυτό διατηρήθηκε στη μνήμη των κατοίκων την περίοδο της 60χρονης λειτουργίας του, δηλαδή από τα μέσα της δεκαετίας του 1940, μέχρι και το οριστικό κλείσιμό του το 2004.
Ο ξύλινος πάγκος και οι προθήκες, η παλιά ζυγαριά και οι κασέλες, τα κουτιά με τις κλωστές και τα κουμπάκια, οι νταμιτζάνες και τα μπουκάλια, οι παλιές μαθητικές τσάντες και κάθε λογής κουτιά και συσκευασίες προϊόντων, αλλά και πολλές σπάνιες μεταλλικές διαφημιστικές πινακίδες, τοποθετήθηκαν στο χώρο του παλιού παντοπωλείου για να ξυπνούν νοσταλγικές μνήμες στους παλαιότερους και για να «αφηγούνται» σελίδες της νεότερης ιστορίας στους νεότερους.

Πηγή : Δήμος Λαγκαδά , Visit Thessaloniki

Για τα Ιαματικα Λουτρά Λαγκαδά μπορείτε να δείτε πληροφορίες ΕΔΩ

Επικοινωνία
Ν. Παπαγεωργίου 2, TK 57200, Λαγκαδάς
23943 30201
info@lagadas.gr
Τηλεφωνικός κατάλογος υπηρεσιών Δήμου

Κατάλογος-τηλεφωνίας Λαγκαδά

Τηλέφωνα
Επικοινωνίας
Δημοτικών Ενοτήτων Λαγκαδά

Δ.Ε. Λαγκαδά (έδρα: Λαγκαδάς)
Τηλ. 23943 30201
Ν.Παπαγεωργίου 2,  ΛαγκαδάςΔ.Ε. Σοχού (έδρα: Σοχός)
Τηλ. 23953 30149
Θ.Καρακόλη 16, Σοχός

Δ.Ε. Ασσήρου (έδρα: Άσσηρος)
Τηλ. 23943 30028 Άσσηρος

Δ.Ε. Καλλινδοίων (έδρα: Ζαγκλιβέρι)
Τηλ. 23933 30236 Ζαγκλιβέρι

Δ.Ε. Βερτίσκου (έδρα: Όσσα)
Τηλ. 23943 30145 Όσσα

Δ.Ε. Λαχανά (έδρα: Ξυλόπολη)
Τηλ. 23943 30420 Ξυλόπολη

Δ.Ε. Κορώνειας (έδρα: Γερακαρού)
Τηλ. 23933 30331 Γερακαρού